Op het soms zo zegenrijke Twitter kreeg ik van de week een foto onder ogen; huiswerkopgaven voor groep 8 van een anonieme basisschool. 'Mijn broer is veel beter dan mij, maar hij oefent ook veel vaker', stond er. 'Ik hoop dat ik ooit net zo goed wordt als hem, maar het zou mij verbazen. Als ik me op alle onderdelen verbeter ben ik nog niet zo goed als hem.' Zo ging het nog een tijdje door. 'Kijk, wat leerzaam', dacht ik nog. 'De kinderen moeten daar de fouten uithalen, en zo leren ze alert te zijn op vaak gemaakte vergissingen.' Maar dat was niet zo. De enige opdracht was 'onderstreep alle persoonlijk voornaamwoorden'. De fouten waren dus niet met opzet gemaakt, maar per ongeluk, door de leerkracht. Ik liet het aanstootgevende document nogmaals los op Twitter, vergezeld van een paar milde krachttermen en zette het op een handenwringend ijsberen. Waar moet dat heen, als onze kinderen leren schrijven van mensen die het zelf niet behoorlijk kunnen? Op zo'n gevoelige leeftijd beklijft zowat alles wat de juf of meester doet voor het leven. Toen ik zelf 12 was, kon ik foutloos schrijven en mijn klasgenootjes ook. Wie het niet kon, bleef zitten, net zo lang tot hij het wél kon. Wie spel- of grammaticafouten maakte, was niet dom, maar gewoon lui. Er is ook niets moeilijks aan; de d-dt-regel, het kofschip, de spelling van 'onmiddellijk' of 'perziken', je kunt het een matig begaafde aap nog leren.

Leerzame
leesoefening

Zachtjes jammerend
liet ik het op me inwerken

Inmiddels barstte de commotie los op Twitter. Sommigen waren boos over de kwaliteit van ons onderwijs, anderen waren boos omdat ik 'hardwerkende onderwijzers' aan de'schandpaal had genageld'. 'Wat een goedkope verontwaardiging', schreef iemand. 'Juf op de basisschool die foutjes maakt die alleen volwassenen opvallen.'

Deze reactie bleek, even later, van een leraar Nederlands, op een havo/vwo. In de bóvenbouw. Zachtjes jammerend liet ik dat op me inwerken, terwijl mijn twittertijdlijn volstroomde met andere ijselijke voorbeelden van taalverloedering op scholen. 'Je moet niet zo zeuren, taalnazi', zei een vriend van mij die hinderlijk links is, maar verder een aardige jongen. 'Netjes schrijven is voor de elite.' Ik dacht er even over na. Is foutloos schrijven elitair? Nee, want ook de kinderen van de 'elite' kunnen vaak niet meer spellen. Bovendien is basisonderwijs in Nederland verplicht en gratis. leder kind, van welke afkomst of gezindte ook, hoort op zijn twaalfde de regels te kennen en toe te passen. 'Een leerkracht die betrokken en enthousiast is, dát is pas belangrijk', zei mijn vriend vervolgens. Natuurlijk, héél belangrijk. Maar waar ligt de grens? Leren onze kinderen '1+1=3', dan storten over 30 jaar alle gebouwen in, want in de architectuur is zo'n 'foutje' fataal. Voor taal zou best eens iets dergelijks kun- nen gelden. Taal is het vervoermiddel van rede en verstand. Wat gebeurt er als we ons op schrift niet meer behoorlijk kunnen uitdrukken? Rest ons, wat betreft het geschreven woord, op den duur alleen nog een soort gakken, loeien en brullen? Zullen wij dan niet, uit onmacht, elkaar de hersens inslaan? s.wltteman@volkskrant.nl