De Koeienfluisteraar


Vul de gaten in. Druk dan op "Controleren" om je antwoorden te controleren.
Van de volgende tekst staan de alinea's in de verkeerde volgorde. Zoek uit wat de juiste volgorde is en noteer dan het eerste woord van elke alinea.
alinea 1:
alinea 2:
alinea 3:
alinea 4:
alinea 5:
alinea 6:
alinea 7:

Onder het motto ‘Kruip in de huid van de koe’ leert Joep Driessen melkveehouders beter te ‘koemuniceren’ met hun veestapel.

19-04-2008
Door Robert van de Griend

Welkom bij de cursus Koesignalen. Onder het motto Kruip in de huid van de koe leert Dries­sen melkveehouders, dierenartsen, stal­len­bouwers en voervoorlichters beter te ‘koemuniceren’ met een veestapel. Immers: ‘Koeien geven voortdurend informatie over hun huisvesting en gezondheid. En koeien vertellen altijd de waarheid.’

Al snel constateren de cursisten dat de koeien van boer Andringa het niet allemaal even best naar hun zin hebben. Een groot deel kampt met kapotte hakken - de eerste stap naar kreupelheid. Anderen hebben slijtplekken of beschadigde uiers. Het gevolg van te krappe ligboxen, zegt Driessen, een probleem dat volgens hem bij bijna alle boeren in Nederland voorkomt. ‘Koeien zijn tegenwoordig een stuk groter dan vroeger. Maar de boxen zijn nog steeds het oude formaat.’ Het water in de drinkbakken is groen. Ook een veelvoorkomend probleem, zegt Driessen. ‘Uit onderzoek blijkt dat een kwart van al het drinkwater voor koeien ongeschikt is, en dat een kwart rond de ondergrens schommelt.’ In dit geval hangen de drinkbakken ook nog eens te hoog, waardoor de koeien er niet goed bij kunnen. Dat moet dus anders. ‘Maar,’ protesteert boer Andringa, ‘als ik ze lager hang, worden ze vol gescheten.’ Hoe meer ‘verbeterpunten’ aan het licht komen, hoe meer zijn gezicht verstrakt. Als de cursisten de ‘knietest’ doen, en constateren dat de ondergrond van de ligboxen te hard is, zegt Andringa droog: ‘Ik vind hem zacht zat.’

Aan het eind van dag is boer Andringa van de grootste schrik bekomen. Het merendeel van de adviezen zal hij doorvoeren, zegt hij toe. ‘Achteraf had ik het natuurlijk allemaal heel anders moeten doen.’ Maar ja, achteraf kijk je een koe in de kont.

Diarree
Maar nu is daar dus de koeienfluisteraar, die boeren redding biedt. ‘Al met een paar eenvoudige aanpassingen kan veel worden bereikt,’ zegt hij. ‘Ziektes kunnen worden voorkomen, de melkproductie verveelvoudigd, en de levensduur van de koeien bijna verdubbeld.’ Vandaag doceert Driessen een groep veevoeradviseurs. De Winsumse koeienstal van boer Eelke Andringa fungeert als studieobject. Met een vragenlijst in de aanslag gaan de cursisten op zoek naar het antwoord op vragen als: is de mest op de roosters overal even dik? Goed kijken en luisteren is het halve werk, geeft Driessen de mannen mee. ‘Hoor je bijvoorbeeld dít,’ zegt hij, terwijl hij in rap tempo met zijn hand op zijn bovenbeen roffelt, ‘dan weet je: ergens staat een koe met diarree.’

De cursus is een groot succes. In Nederland, maar ook in vijfentwintig andere landen. Van huis uit veearts, staat Driessen inmiddels bekend als de ‘koeienfluisteraar’. Dat in Nederland zoveel vraag is naar de cursus tekent de stand van de melkveehouderij, zegt Driessen. ‘De Nederlandse melkveeboer doet het gemiddeld heel goed. Hij produceert veel en behandelt zijn beesten beter dan kippenboeren en varkensboeren. Maar het werk van de melkveehouder is steeds complexer geworden. Waar opa tien koeien had, en vader dertig, heeft zoon er nu wel zeventig.’ Daardoor, zegt Driessen, krijgen de dieren minder aandacht dan nodig. Het gevolg: koeien geven minder melk dan ze zouden kunnen, worden vaker ziek, en gaan maar drieënhalf jaar mee.

‘Het is niet makkelijk voor boeren om zoveel kritiek te krijgen,’ zegt Joep Driessen. Toch maakt Driessen het zelden mee dat hij met de riek van het erf wordt gejaagd. ‘Boeren beginnen altijd te zeggen dat ze geen tijd en geen geld hebben om hun stal aan te passen. Maar de meeste zien uiteindelijk wel in dat veel aanpassingen eenvoudig en goedkoop te realiseren zijn. En dat duurdere investeringen hun geld dubbel en dwars opleveren.’ Dat dierenwelzijn inmiddels redelijk hoog op de Haag­se agenda staat, en koevriendelijke stallen binnenkort zullen worden gesubsidieerd, zal het investeren alleen maar makkelijker maken.

Het is een warme lentedag als in een veestal in het Groningse Winsum tussen het geloei, geschuifel en geklater van zeventig koeien door plots een zacht ‘uche’ klinkt. ‘Hoor je dat?’ zegt Joep Driessen. ‘Een hoestende koe. Die zou wel eens longworm kunnen hebben.’ Driessen ontgaat weinig als het om koeien gaat. Soppend in de mest baant hij zich op zijn kaplaarzen een weg door de kudde. Links en rechts streelt hij een zwartbonte vacht, bevoelt hij een pluk kuilgras, en ruikt hij aan het drinkwater. Van de hekken voor de voerplaatsen maakt hij een foto voor zijn archief. Ze staan verkeerd afgesteld, zegt Driessen. Nu hangen de koeien met hun keel op een stang. ‘Druk maar eens een vinger tegen je huig, en probeer te slikken. Dat vind jij toch ook niet prettig?’

Bron: Vrij Nederland